Z cyklu ródź sobie sam: Ciąża i macierzyństwo, czyli o czym się nie mówi – skutki porodu, skutki ciąży, oraz długofalowe skutki macierzyństwa

Ciąża u ludzi może być omawiana w różny sposób. Ze względu na status socjo-ekonomiczny kobiet w patriarchalnym społeczeństwie jest ona częstym tematem poruszanym w sferze publicznej, wydaje się więc, że ludzie powinni mieć dużą wiedzę na temat. Niestety tak się nie dzieje, ponieważ jakość nie idzie w parze z ilością. Jest wiele bardzo ciekawych aspektów rozwoju ontogenezy (rozwój osobniczy), do którego można zaliczyć rozwój zarodka i płodu, jak na przykład to, że ciąża teoretycznie powinna trwać dłużej, niż 9 miesięcy. Nie dzieje się tak z tego względu, że kobieta w 10 miesiącu i później porodu by nie przeżyła. Taki rozwój sytuacji wiąże się niestety z tym, że noworodki są nieporadne i całkowicie zależne od swojego opiekuna. Na podstawie pewnych przesłanek można by sądzić, że dziecko urodzone później potrafiłoby od razu po urodzeniu… samodzielnie chodzić. Nie będziemy jednak tego tematu tu rozwijać.

Poruszymy temat inny, a mianowicie skutki uboczne ciąży i macierzyństwa. Poruszymy temat jedynie od strony biologicznej, dlatego, że do negatywnych skutków ciąży, do którego może na przykład należeć utrata pracy, nawiązuje do nauk społecznych, które są niezwykle skomplikowane i żeby odpowiednio oddać zjawisko należałoby nawiązać do dyskryminacji kobiet, psychologii, rynku pracy i ekonomii i wiele, wiele innych rzeczy… Czytając więc o czysto biologicznych aspektach należy pamiętać, że skutki uboczne ciąży się na tym nie kończą.

Zacznijmy od punktu kulminacyjnego ciąży, czyli od porodu.
Kobieta ma tak zbudowaną miednicę, że poród jest o wiele bardziej bolesny, niż u innych ssaków. Dodatkowo pochwa, a szczególnie jej ujście jest za małe na przeciśnięcie się główki dziecka. Dlatego też u zdecydowanej większości kobiet nacina się krocze (kontrolowane rozdarcie – chociaż na zachodzie odchodzi się od tej praktyki), w stronę uda, bo tak czy siak jest bardzo duże prawdopodobieństwo, że pochwa pęknie w dogodnym sobie miejscu, czyli w stronę odbytu.

Jeżeli lekarz natnie krocze będzie ono zszywane, a to oznacza okres rekonwalescencji, często bardzo długi. W przypadku pęknięcia w stronę odbytu problemy z wydalaniem kobieta może mieć nawet do końca życia. Zwieracze odbytu to mięsień, który, jak raz pęknie już nigdy nie wróci to pierwotnego stanu. Bóle przy wypróżnianiu, oraz krwawienie z odbytu w tym stanie są powszechne. Niestety, nawet gdy nie doszło do uszkodzenia odbytu, ani pochwy, może dojść do powstania hemoroidów.
Cięcie krocza – z komentarzy wynika, że jedna z kobiet, która została nacięta i tak ma pęknięty odbyt.

W czasie porodu może również dojść do atonii.
Tuż po ciąży, od kilku tygodni do miesięcy, mogą trwać krwawienia. Może w tym okresie dojść do zakażenia, a w przypadków trudności w oddawaniu moczu należy pójść do lekarza. Po porodzie może się ujawnić zatrucie ciążowe (gestoza), którego objawy to obrzęki twarzy oraz palców, nadciśnienie tętnicze, zamazane widzenie. Do tego można dopisać zaburzenia sercowo-naczyniowe i nietrzymanie moczu.Krwawienia – proszę przeczytać komentarze, nie tylko notkę. Jak widać krwawienia i wydalanie “obcych” po porodzie nie są niczym wyjątkowo rzadko spotykanym.Powikłania ciążowe: Do powikłań powszechnych, które mijają wraz z ciążą(zazwyczaj) zalicza się:

1. Nadmierne zmęczenie
2. Zaburzenia apetytu, zmysłu smaku oraz węchu
3. Mdłości oraz wymioty
4. Zgaga i niestrawność
5. Zaparcia
6. Przybieranie na wadze
7. Zawroty głowy
8. Wzdęcia i zatrzymanie wody w organizmie
9. Skurcze brzucha
10. Infekcje grzybicze
11. Krwawienia z nosa
12. Trądzik
13. Przebarwienia skóry
14. Bóle pleców
15. Zwiększone bóle głowy
16. Problemy ze snem
17. Zwiększone oddawanie moczu i nietrzymanie moczu
18. Krwawienie z dziąseł
19. Bóle stawów
20. Trudności w staniu i siedzeniu w późniejszym okresie ciąży
21. Niemożność do przyjmowania regularnych leków
22. Skrócony oddech
23. Zwiększone ciśnienie krwi
24. Utrata włosów
25. Zwiększone prawdopodobieństwo zachorowania na anemię – do objawów zalicza się bladość skóry, osłabienie, skrócony oddech
26. Niemożność uczestnictwa w niektórych zajęciach sportowych
27. Większe prawdopodobieństwo chorób, wraz z tymi śmiertelnymi 
28. Skrajne bóle (poród)
29. Hormonalne zmiany nastrojów

Do powikłań powszechnych, mających wpływ na późniejsze życie, STAŁYCH zalicza się:

1. Rozstępy
2. Stały przyrost masy ciała
3. Osłabienie mięśni brzucha oraz pochwy
4. Zaburzenia oddawania moczu 
5. Zmiany w piersiach 
6. Żylaki
7. Blizna po nacięciu krocza, lub cesarce
8. Hemoroidy
9. Utrata zębów i osteoporoza
10. Zwiększone ryzyko zachorowania na Alzheimera

Sporadyczne komplikacje:

1. Komplikacje po nacięciu krocza
2. Chwilowe, bądź stałe uszkodzenie pleców
3. Poważne blizny, które wymagają operacji

4. Wypadnięcie macicy
5. Stan przedrzucawkowy  – najczęściej występująca poważna komplikacja ciążowa
6. Rzucawka – drgawki, śpiączka i wysokie ryzyko śmierci, występuje u około 1% pacjentek ze stanem przedrzucawkowym
7. Cukrzyca ciężarnych
8. Łożysko przodujące
9. Przedwczesne odklejenie się łożyska

 

10. Anemia, która w tej formie jest groźna dla życia
11. Plamica małopłytkowa
12. Ciężkie, bolesne skórcze
13. Zator
14. Zwężenie zastawki mitralnej
15. Huśtawka hormonalna
16. Ciąża pozamaciczna
17. Połamanie kości – kość ogonowa, klatka piersiowa
18. Choroba refluksowa przełyku
19. Zaostrzenie chorób sprzed ciąży
20. Depresja poporodowa i ciężka psychoza
21. Odklejenie się siatkówki – grozi ślepotą

Rzadsze, poważne przypadłości i choroby:

1. Kardiomiopatia
2. Zatrzymanie krążenia i oddychania
3. Zatrucie magnezem
4. Ciężka kwasica
5. Masywny zator
6. Zwiększenie ciśnienie wewnątrzczaszkowe, zawał pnia mózgu
7. Silna arytmia
8. Zapaść

Jak już zostało napisane we wstępie ciąża wpływa nie tylko na biologię, ale na całe życie kobiety. Podział na skutki biologiczne, społeczne, ekonomiczne, psychiczne i tak dalej, jest sztuczny i tak naprawdę wszystkie te aspekty się wzajemnie przenikają – nie da się rozdzielić jednego od drugiego. Na przykład, problemy z oddawaniem moczu nie wydają się być poważne, ale nie tylko obniżają komfort życia, ale także mogą utrudnić znalezienie pracy, co z kolei może znowu wpłynąć na zdrowie (brak pieniędzy na lekarza).

Do długotrwałych skutków związanych z ciążą i macierzyństwem zalicza się krótsze życie kobiet posiadających dzieci (im więcej dzieci, tym krótsze życie). Poprzez to, że matki słabiej dbają o swoje zdrowie, niż kobiety bezdzietne (a ta korelacja umacnia się wraz z posiadaniem większej ilości dzieci) częściej zapadają na takie choroby, jak nadwaga, otyłość, cukrzyca i miażdżyca. Dodatkowo gorzej się odżywiają, niż kobiety nie posiadające dzieci, a nie należy zapominać o tym sama ciąża robi bezpośrednie spustoszenie w organizmie, pozbawiając go, na przykład, wapnia. Czynnik społeczny (ojciec dzieci nie pomaga matce wychowywać, większa podatność na znęcanie się psychiczne i fizyczne), oraz sam aspekt biologiczny ciąży oraz porodu prowadzi do degradacji zdrowotnej tych kobiet, większej podatności na wiele chorób oraz do skrócenia życia. Wraz z ciążą wzrasta ryzyko raka endometrium (im wcześniej kobieta urodzi, tym większe prawdopodobieństwo), nerek, trzustki, pęcherzyka żółciowego oraz jelita grubego. Jedynym rakiem, którego prawdopodobieństwo wystąpienia zmniejsza się pod wpływem ciąży jest rak piersi. Bardzo często występuje tak zwany syndrom wycieńczenia matczynego, w którym to kobieta psychicznie i fizycznie nie wytrzymuje ciążącego na niej “obowiązku” rodzenia dzieci, opiekowania się nimi oraz utrzymania ich. Obniżenie nastroju doświadcza ponad 80% matek, natomiast choroby/zaburzenia psychiczne takie, jak depresja, psychoza, demencja, tokofobia, zabójstwo noworodka doświadcza do 25% kobiet.